لیگ برتر (به انگلیسی: Premier League) که در خارج از انگلستان با نام
لیگ برتر فوتبال انگلستان (به انگلیسی: English Premier League) شناخته میشود، بالاترین سطح فوتبال باشگاهی در نظام
لیگهای فوتبال انگلیس است که با حضور ۲۰ تیم هر ساله برگزار میشود و با استفاده از سیستم صعود و سقوط به
لیگ فوتبال پیوند میخورد و یکی از معتبرترین
لیگهای جهان بهشمار میآید.
لیگ برتر با پخش شدن در بیش از ۲۱۲ سرزمین جهان و در ۶۴۳ میلیون خانه با بینندگانی که حداکثر به تعداد ۴٫۷ میلیارد نفر میرسند، پربینندهترین لیگ ورزشی در دنیاست.در فصل ۱۵–۲۰۱۴، هر بازی در لیگ برتر به صورت میانگین ۳۶٬۰۰۰ تماشاگر داشت که پس از بوندسلیگا با ۴۳٬۵۰۰ نفر، پرتماشاگرترین لیگ حرفهای در دنیا بود. در بیشتر بازیهای لیگ برتر، استادیومها به صورت تقریباً کامل پر میشوند.[ لیگ برتر در جدول ضریب یوفا که بر پایهٔ عملکرد باشگاهها در رقابتهای اروپایی در پنج سال گذشته تنظیم میشود، در جایگاه سوم قرار دارد.
از زمان شکلگیری این لیگ در سال ۱۹۹۲، چهل و نه باشگاه در آن رقابت کردهاند که شش تا از آنها موفق به قهرمانی در آن شدهاند: منچستر یونایتد (۱۳ بار)، چلسی (۵ بار)، آرسنال (۳ بار)، منچستر سیتی (۳ بار)، بلکبرن روورز (۱ بار)، لستر سیتی (۱ بار).
در سال ۱۹۹۰، گرگ دایک مدیر تلویزیون لندن ویکند (LWT) با نمایندگان پنج باشگاه برتر انگلستان (منچستر یونایتد، لیورپول، تاتنهام، اورتون و آرسنال) دیدار کرد. در این دیدار راه جدایی از لیگ فوتبال مورد بررسی قرار گرفت. دایک معتقد بود که اگر بازیهای باشگاههای بزرگ از تلویزیون ملی پخش شود، درآمد بیشتری نصیب LWT میشود و باشگاهها نیز به همان نسبت سهم بیشتری نصیبشان میشود.این پنج باشگاه معتقد بودند که جدایی از لیگ و شکلدادن یک سوپرلیگ با حضور برترین باشگاهها تصمیم خوبی است و قرار گذاشتند تا آن را اجرایی کنند؛ با این حال، لیگ فوتبال بدون حمایت اتحادیه فوتبال انگلستان هیچ اعتباری نداشت؛ بنابراین دیوید دین از آرسنال به مذاکره با اتحادیه فوتبال پرداخت تا ببیند آنها راضی به انجام این کار هستند یا نه. اتحادیه فوتبال هم در آن زمان رابطهٔ خوبی با لیگ فوتبال نداشت و به دنبال راهی برای تضعیف آن بود.
در پایان فصل ۱۹۹۱، پیشنهادی برای تشکیل یک لیگ جدید با هدف درآمدزایی بیشتر ارائه شد. توافقنامهٔ اعضای مؤسس در ۱۷ ژوئیه ۱۹۹۱ توسط باشگاههای حاضر در بالاترین سطح امضا شد و قوانین ابتدایی برای شکلگیری لیگ برتر اتحادیه فوتبال تصویب گردید. قرار شد تا لیگ جدید از لحاظ تبلیغاتی و تجاری از اتحادیه فوتبال و لیگ فوتبال استقلال داشته باشد و بتواند به صورت مستقل بر سر مسائل اسپانسرینگ و حق پخش تلویزیونی مذاکره کند. گفته میشد که با درآمد بیشتر، باشگاههای انگلیسی میتوانند با بهترین تیمهای اروپایی رقابت کنند.با وجود این که دایک نقش بهسزایی در شکلگیری لیگ برتر داشت، اما دایک و تلویزیونش قرار داد حق پخش تلویزیونی را به اسکای بریتانیا با مبلغ ۳۰۴ میلیون پوند واگذار کردند. همچنین حق پخش خلاصه بازیها به برنامهٔ مچ آف د دی در بیبیسی اسپورت واگذار شد.
در سال ۱۹۹۲، تمامی باشگاههای حاضر در لیگ فوتبال به صورت جمعی از حضور در این لیگ انصراف دادند و در ۲۷ مهٔ ۱۹۹۲، لیگ برتر اتحادیه فوتبال به صورت یک شرکت خصوصی محدود که دفترش در اتحادیه فوتبال واقع در لنکستر گیت بود، بنیانگذاری شد.این مسئله به معنای جدایی از لیگ فوتبال با ۱۰۴ سال قدمت و ۴ دستهٔ مختلف بود؛ بعد از آن لیگ برتر با یک دسته بالاترین سطح فوتبال انگلستان بود و لیگ فوتبال سه دسته داشت. در فرمت مسابقات و تعداد تیمها تغییری ایجاد نشد و لیگ برتر به وسیلهٔ قانون صعود و سقوط به لیگ دسته اول جدید متصل شد و به مانند قبل، از هر دسته، سه تیم به دستهٔ بالاتر صعود و سه تیم به دستهٔ پایینتر سقوط میکردند.
اولین فصل لیگ برتر در ۹۳–۱۹۹۲ برگزار شد. در این فصل از رقابتها ۲۲ تیم در لیگ حضور داشتند. اولین گل این مسابقات توسط برایان دین بازیکن تیم شفیلد یونایتد در پیروزی ۲ بر ۱ مقابل منچستر یونایتد به ثمر رسید. ۲۲ باشگاهی که در فصل اول این رقابتها حضور داشتند به ترتیب آرسنال، استون ویلا، بلکبرن، چلسی، کاونتری سیتی، کریستال پالاس، اورتون، ایپسویچ تاون، لیدز یونایتد، لیورپول، منچستر سیتی، منچستر یونایتد، میدلزبرو، نوریچ سیتی، ناتینگهام فارست، اولدهام اتلتیک، کویینز پارک رنجرز، شفیلد یونایتد، شفیلد ونزدی، ساوتهمپتون، تاتنهام و ویمبلدون بودند.[ لوتون تاون، نوتس کانتی و وستهام یونایتد در پایان فصل ۹۲–۱۹۹۱ از لیگ دسته اول سقوط کرده بودند و نتوانستند در اولین فصل برگزاری لیگ برتر حضور داشته باشند
تسلط «بیگ فور» (دههٔ ۲۰۰۰ میلادی)
یکی از ویژگیهای مهم لیگ برتر در طول دهه ۲۰۰۰ میلادی، سلطهٔ باشگاههای «بیگ فور» یا «چهار غول» باشگاهها بود: آرسنال، چلسی، لیورپول و منچستر یونایتد.در طول این دهه، چهار رتبهٔ اول لیگ اغلب در اختیار این چهار تیم بود و از فصل ۰۴–۲۰۰۳ تا ۰۹–۲۰۰۸ تنها این تیمها بودند که میتوانستند به لیگ قهرمانان اروپا صعود کنند. آرسنال در فصل ۰۴–۲۰۰۳ بدون باخت قهرمان لیگ شد؛ اولین و تنها باری که چنین اتفاقی افتادهاست. در مهٔ ۲۰۰۸، کوین کیگان گفت که سلطهٔ «بیگ فور» این لیگ را تهدید میکند. او گفت که این لیگ در خطر تبدیل شدن به یکی بزرگترین و حوصلهسربرترین لیگ دنیاست.یچارد اسکودامور یکی از مدیران لیگ برتر در دفاع گفت که صرف نظر از این که شما در بالا، میان یا پایین جدول باشید، کشمکشها و چالشهای زیادی در لیگ برتر وجود دارد که آن را جذاب میکند.
بعد از پایان فصل ۰۹–۲۰۰۸ و در فصول بعدی، لیگ برتر شاهد پایان سلطهٔ این چهار تیم بود؛ چرا که تاتنهام و منچستر سیتی به جمع چهار تیم برتر راه یافتند. در فصل ۱۰–۲۰۰۹ تاتنهام در لیگ چهارم شد و برای اولین بار از سال ۲۰۰۵، یک تیم به جز «بیگ فور» حائز رتبهٔ چهارم شد. آخرین بار اورتون توانسته بود به این موفقیت دست پیدا کند. با این حال انتقاد از فاصلهٔ ایجاد شده میان «سوپر باشگاهها» و باشگاههای دیگر همچنان ادامه دارد، خصوصاً به خاطر قدرت بالای مالی آنها.
شکلگیری «بیگ سیکس» (دهه ۲۰۱۰)
منچستر سیتی در فصل ۱۲–۲۰۱۱ قهرمان لیگ برتر شد و به اولین باشگاهی جز «بیگ فور» تبدیل شد که از فصل ۹۵–۱۹۹۴ قهرمان این لیگ میشود. همچنین در این سال دو تیم چلسی و لیورپول که جزو «بیگ فور» بودند، با رتبهای پایینتر از چهارم به کار خود پایان دادند. معرفی منچستر سیتی به همراه تاتنهام هاتسپر که در دو فصل ۱۶–۲۰۱۵ و ۱۷–۲۰۱۶ به ترتیب دوم و سوم شدند، باعث شکلگیری «بیگ سیکس» یا «شش غول» گشت.
به خاطر این که تنها چهار تیم میتوانند به لیگ قهرمانان اروپا صعود کنند، رقابت سختتری میان این شش تیم برای صعود به این رقابتها شکل گرفتهاست. در فصول بعد از ۱۲–۲۰۱۱، منچستر یونایتد و لیورپول هم در چند فصل از جمع چهار تیم برتر جدا شدند و چلسی حتی در فصل ۱۶–۲۰۱۵ به رتبهٔ دهم دست یافت. آرسنال در فصل ۱۷–۲۰۱۶ پنجم شد و به بیست سال حضور متوالی در جمع چهار تیم برتر لیگ پایان داد.
بیرون از زمین نیز این شش باشگاه از نظر قدرت مالی قویتر از باشگاههای دیگر هستند؛ چرا که سهم بیشتری از درآمدهای مختلف دارند. منتقدان معتقدند که تقسیم مساوی و عادلانهٔ درآمدها در لیگ برتر باعث رقابتیتر شدن لیگ و توفیقات در آینده میشود.
با اصرار فدراسیون جهانی فوتبال (فیفا) مبنی بر کاهش تعداد تیمهای لیگهای داخلی، در سال ۱۹۹۵ تعداد تیمهای لیگ برتر از ۲۲ تیم به ۲۰ تیم کاهش یافت. در آن فصل چهار تیم از لیگ برتر به دستهٔ پایینتر سقوط کردند و تنها دو تیم از دستهٔ پایینتر به لیگ برتر راه یافتند. در ۸ ژوئن ۲۰۰۶، فیفا از تمامی لیگهای بزرگ اروپایی از جمله سری آ ایتالیا و لا لیگای اسپانیا خواست تا تعداد تیمهایشان را به ۱۸ تغییر دهند. اما این درخواست با مخالفت لیگ برتر روبهرو شد و در نهایت هم فصل ۰۸–۲۰۰۷ با ۲۰ آغاز گردید.
در سال ۲۰۰۷، نام لیگ برتر اتحادیه فوتبال سادهتر شد و به لیگ برتر تغییر کرد.
۲۰ تیم در لیگ برتر حضور دارند که در طول فصل (از ماه اوت تا مه) هر کدام با یک دیگر دو بار (به صورت رقابتهای دورهای) بازی میکنند؛ که هر کدام از بازیها در ورزشگاه خانگی یکی از تیمها برگزار میشود. هر تیم در هر فصل ۳۸ بار به میدان میرود. برای هر بُرد هر تیم ۳ امتیاز میگیرد، برای مساوی ۱ و برای باخت هیچ امتیازی تعلق نمیگیرد. تیمها به ترتیب بر اساس امتیاز، تفاضل گل و گل زده ردهبندی میشوند. اگر همهٔ اینها مساوی باشد، دو تیم در ردهای مساوی قرار میگیرند. اگر مشخص شدن ردهٔ دو تیم برای قهرمانی، سقوط یا صعود به مسابقات اروپایی اهمیت داشته باشد، یک بازی پلیآف بین دو تیم در زمین بیطرف برگزار میشود و برندهٔ آن بازی به ردهٔ بالاتر دست پیدا میکند. سه تیم پایین جدول لیگ برتر به چمپیونشیپ سقوط میکنند. دو تیم برتر چمپیونشیپ به صورت مستقیم به لیگ برتر میآیند و یک تیم هم از طریق مسابقات پلیآف بین تیمهای سوم تا ششم به این لیگ صعود میکند.
از فصل ۱۰–۲۰۰۹ قوانین صعود به لیگ قهرمانان تغییر کرد. در این سال مقرر شد تا چهار تیم اول بهطور مستقیم به لیگ قهرمانان بروند؛ سه تیم اول به صورت مستقیم و تیم چهارم هم به مسابقات پلیآف برود. پیش از این دو تیم اول به صورت مستقیم به لیگ قهرمانان راه پیدا میکردند. این قانون در فصل ۱۸–۲۰۱۷ نیز دوباره عوض شد و چهار تیم اول این مسابقات به صورت مستقیم به لیگ قهرمانان صعود خواهند کرد.
تیم پنجم لیگ برتر به صورت مستقیم به لیگ اروپا صعود میکند و تیمهای ششم و هفتم هم میتوانند به این مسابقات بروند؛ بسته به این که چه تیم یا تیمهایی قهرمان مسابقات حذفی داخلی (جام حذفی و جام اتحادیه) میشود. قهرمانان این جامها به لیگ اروپا صعود میکنند؛ اما اگر آنها قبلاً موفق به صعود به لیگ قهرمانان اروپا شده باشند، صعود به لیگ اروپا به تیمهای ششم و هفتم اهدا میشود.
در سال ۲۰۰۵، لیورپول قهرمان لیگ قهرمانان اروپا شد، اما موفق نشد در لیگ سهمیهٔ لیگ قهرمانان را به دست بیاورد. یوفا در آن سال به لیورپول استثنائاً اجازه داد تا در لیگ قهرمانان حضور داشته باشد و انگلیس در آن سال در اروپا پنج نماینده داشت. بلافاصله نیز قانونی تصویب شد که قهرمانان لیگ قهرمانان اروپا بدون توجه به رتبهشان در لیگ داخلی به لیگ سال بعد صعود خواهند کرد. اما این موضوع به این معنا بود که اگر تیمی قهرمان شد و در لیگ جزو چهار تیم نبود، تیم چهارم از راهیابی به لیگ قهرمانان بازمیماند. این اتفاق در سال ۲۰۱۲ افتاد، زمانی که چلسی که قهرمان لیگ قهرمانان اروپا شده بود، در لیگ به رتبهٔ ششم رسید و تاتنهام هاتسپر که در لیگ چهارم شده بود، به جای لیگ قهرمانان به لیگ اروپا رفت.
از شروع فصل ۱۶–۲۰۱۵، قهرمان لیگ اروپا نیز به صورت مستقیم به لیگ قهرمانان اروپا صعود میکند. همچنین حداکثر تیمهایی که از یک فدراسیون میتواند در لیگ قهرمانان حضور داشته باشد، به پنج افزایش یافت. یک لیگ مانند لیگ برتر که چهار سهمیه در اروپا دارد، تنها در صورتی تعداد نمایندههایش به پنج میرسد که یکی از تیمهایی که در لیگ بین چهار تیم برتر نیستند، قهرمان لیگ قهرمانان اروپا یا لیگ اروپا شود.
در سال ۲۰۰۷، لیگ برتر بر اساس عملکرد باشگاههای انگلیسی در اروپا در پنج سال اخیر، بیشترین امتیاز را کسب کرد و به تسلط هشت سالهٔ لا لیگا پایان داد.
بین فصلهای ۹۳–۱۹۹۲ تا ۱۷–۲۰۱۶ باشگاههای لیگ برتر چهار بار قهرمان لیگ قهرمانان اروپا شدند و پنج نایب قهرمانی را نیز داشتند که پشت سر لا لیگا با ده قهرمانی و سری آ با پنج قهرمانی و همچنین جلوتر از بوندسلیگای آلمان با سه قهرمانی قرار میگیرند. منچستر یونایتد یک بار قهرمان جام باشگاههای فوتبال جهان در سال ۲۰۰۸ شده و تیمهای لیورپول و چلسی هم هر کدام یک بار در سالهای ۲۰۰۵ و ۲۰۱۲ نایبقهرمان شدهاند؛ که از این نظر نیز پشت سر لا لیگای اسپانیا با پنج قهرمانی، لیگ برتر برزیل با چهار قهرمانی و سری آ ایتالیا با دو قهرمانی قرار میگیرند
یک سیستم صعود و سقوط بین لیگ برتر و چمپیونشیپ وجود دارد. سه تیم پایین جدول لیگ برتر به چمپیونشیپ سقوط میکنند و دو تیم اول چمپیونشیپ به صورت مستقیم به لیگ برتر صعود میکنند؛ یک تیم نیز از بازیهای پلیآفی که بین تیمهای سوم تا ششم چمپیونشیپ برگزار میشود به لیگ برتر صعود میکند. لیگ برتر در ابتدای تأسیس ۲۲ تیم داشت و در سال ۱۹۹۵ به ۲۰ تیم کاهش یافت. پریمیر لیگ (لیگ جزیره)...
ما را در سایت پریمیر لیگ (لیگ جزیره) دنبال می کنید
برچسب : نویسنده : goal710 بازدید : 109 تاريخ : سه شنبه 14 اسفند 1397 ساعت: 12:59